Konuyla ilgili açıklama yapan Doğan, ‘21.10.2013 Tarihli bir gazete köşe yazarının makalesinde; Kiracılar tarafından bankaya ödenen iş yeri kira bedellerini gider kaydedebilmeniz için banka dekontu yanında ayrıca gider pusulası düzenlenmesi gerektiği belirtilmiştir. Kaynak olarak Kocaeli 1 Vergi Dairesi Başkanlığının verdiği 16.05.2013 tarih ve 70.280.967-105[234-2012/14]-89 sayılı özelgesi gösterilmiştir.
Bilindiği üzere, işyeri kiralamalarında yazılı kira sözleşmesi yapılması zorunludur. Söz konusu sözleşmede kira tutarının brüt tutarı belirtilir, bu tutar üzerinden damga vergisi hesaplanır. Vergi uygulamalarında kira sözleşmeleri hukuki bir belgedir. Bu belge aynı zamanda kira ödemeleri için Banka dekontu veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü aracılığıyla yapılması suretiyle tevsik edilmesi ile bir bütünlük arz eder’ dedi.
Doğan, ‘Kira ödemelerinde ayrıca “Gider Pusulası” düzenlenmesini zorunluluğu olduğunun iddia edilmesi dar bir yorumdur. Diğer taraftan Gider Pusulasının hangi hallerde düzenleneceği 213 Sayılı VUK 234. maddesinde aşağıdaki gibi belirlenmiştir.
"Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin:
3. Vergiden muaf esnafa;
Yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge, birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir.
Gider pusulası, işin mahiyeti, emtianın cins ve nev'i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi yaptıran ile yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadlarını (Tüzel kişilerde unvanlarını) ve adreslerini ve tarihi ihtiva eder ve iki nüsha olarak tanzim ve bir nüshası işi yapana veya malı satana tevdi olunur..." hükmü yer almaktadır.
Madde hükmünde yer alan vergiden muaf esnaf tanımlaması 193 sayılı GVK 9. maddesinde sayılmıştır. Bu maddede iş yerini kiraya verenler sayılmadığı gibi iş yeri kira ödemelerinde “Gider pusulası” düzenleneceğine ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır.
Özelge: Kişilerin talebi üzerine vergi idaresi tarafından verilen görüştür. Özelgeyi talep eden kişiyi bağlar. Ancak Özelgenin; Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından “Sirkü” ye dönüştürülmesi halinde tüm mükellefler için uyulması zorunlu bir hukuki belgedir. Diğer taraftan onlarca yıldır, yüzbinlerce yapılan vergi incelemelerinde iş yeri kira ödemelerinde “Gider Pusulası” düzenlememekten cezai yaptırım uygulandığına rastlanmamıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun "İspat Edici Kağıtlar" başlıklı 227’nci maddesinin birinci fıkrasında, "Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir." hükmü bulunmaktadır. Söz konusu kayıtların ise anılan Kanunun 229-242. maddeleri arasında sıralamıştır. 242. maddede Diğer vesikalar bölümü aşağıdaki gibi tanımlanmıştır.
“.. Tüccarlar evvelki maddelerin dışında kalan ve bir hüküm ifade eden veya icabında bir hakkın ispatına delil olarak kullanılabilen mukavelename, taahhütname, kefaletname, mahkeme ilamları gibi hukuki vesikalarla ihbarname, karar örnekleri, vergi makbuzları gibi vergi evrakını dosyada muhafaza etmeye mecburdurlar.
Sonuç olarak; iş yeri kira ödemelerinde Gider pusulası düzenlenmesinin bir zorunluluk olmadığı ve cezai yaptırım uygulanamayacağı kanaatindeyiz’ dedi.
