Planların ölçülebilir ve hakkaniyet içinde uygulanmasını sağlayacak değişikliklerle, plan öngörülmeyen yapıların ortaya çıkması, kentsel alanların plansız ve estetikten yoksun gelişmesi engellenecek, şehirlerin gerekli donatı ayrılmaksızın yoğunlaştırılmasının önüne geçilecek.

İmar uygulamalarının Bakanlıkça belirlenen genel hükümler doğrultusunda yapılmasını öngören yönetmeliğe göre, uygulamalar standartlara ve engellilerin toplumsal hayata tam katılımına, erişimine uygun olarak hayata geçirilecek.
Tanımlar yeniden yapıldı
Yapı düzenine ait tanımların yeniden yapıldığı yönetmelikle, imar planı ile belirlenen yapılaşma hakları, ölçüsüz ve kontrolsüz bir şekilde artırılamayacak. Özel mülkiyete ait alanlarda yeşil alanların korunması için plan kararı dışında betonlaşmaya izin verilmeyecek.
Çöp ayrıştırma bacaları, su depoları, su sarnıcı, gri su toplama havuzu ve kojenerasyon üniteleri, avlular, iç bahçeler, açık havuzlar, pergolalar, zemin terasları ile açık ve kapalı otoparklar taban alanı ve emsal hesabına dahil edilmeyecek.
Özel çevre koruma alanları, kıyı alanları, sit alanları ve orman alanları gibi korunan alanlara ilişkin planlarda emsal, taban alanı kat sayısı (TAKS), yapı yaklaşma mesafeleri ve kat adedi belirlenmeden uygulama yapılamayacak, ruhsat düzenlenemeyecek. Böylece, korunan alanlar idari düzenlemelere göre değil doğrudan plan kararlarına göre gelişecek.
Kat alanı kat sayısı(KAKS) yani "emsal" ile ilgili "Yapının katlar alanı toplamının imar parseli alanına oranından elde edilen sayıdır" tanımının yer aldığıyönetmelikle, alanların farklı amaçlarla kullanımının engellenmesi için emsal dışında kalan mekanlara, optimum büyüklük sınırı getiriliyor.
Ruhsat süreci kısaltılacak
Ruhsat yenileme başvurusu beş yıllık ruhsat süresi içinde yapılan yapılarda, idarelerin onay tarihi 5 yıllık ruhsat süresini geçse dahi, yenileme ruhsatının ilk ruhsat alma tarihindeki plan ve mevzuat hükümlerine göre verilmesi sağlanacak. Beş yıllık ruhsat süresi içinde ruhsat ve eklerine uygun olarak inşası tamamlanan ancak bu sürede yapı kullanma izni düzenlenmeyen ruhsatı hükümsüz hale gelen yapılara, denetim raporu hazırlanmak koşuluyla yeniden ruhsat düzenlenmeksizin yapıkullanma izin belgesi verilecek.
Mevcut yapılarla ilgili imar planı değişikliği yapılan alanlarda kalan binalarda yapı kullanma izninin, ilk ruhsat alınan tarihteki plana göre verilecek. Binanın ve arazinin kotlarına ve kot alınacak noktaya ilişkin belgelendirme yapılmadan, tabi zeminin hiçbirşekilde kazılmayacak, ruhsat sonrasında ruhsat eki projesine aykırı olarak bodrum katları açığa çıkarmak üzere kazı ve tesviye yapılmayacak. Aksi uygulama yapanlara para cezası verilebilecek.
Gerekli belgeler elektronik ortamda alınabilecek, ruhsat süreci kısaltılacak. Yapılar, ruhsat ve eki projelere uygun olarak tamamlandığında, yapı kullanma izni düzenlenmesi aşamasında veya süre uzatımına yönelik ruhsat işlemlerinde, bütün maliklerin muvafakatinin aranmaması sağlanacak.
Etüd ve projelerin hem basılı olarak hem de elektronik ortamda düzenlenmesi, bu belgelerin ulusal coğrafi bilgi sistemine eklenmesi zorunluluk haline getirilecek. Ruhsat sonrasında verilmesinde mahsur olmayan belgelerle inşaata başlanılmasına engel teşkil etmeyen bazı projelerin yapı ruhsatı başvurusunda idareye verilmesi zorunluluğu kaldırılacak. Yönetmelikte yer almayan hususların ön koşul olarak öne sürülemeyecek.
Elektronik ortamda ulaşılabilen belgeler yatırımcıdan istenmeyecek
Etüt ve projelerin kanunlarda açıkça belirtilen yetkili kuruluşlar dışında başka bir kurum veya kuruluşun vize veya onayına tabi tutulması veya belge istenmesi uygulamalarıengellenecek.
Ruhsat dosyasında var olan ya da elektronik ortamda erişilen belgelerle kanunda ve yönetmelikte yer almayan belgeler yatırımcıdan istenmeyecek. Bütün yapılarda yangın, deprem, ısıve su yalıtımı, çevre ve enerji verimliliğine ilişkin olarak ilgili mevzuatın gerektirdiği tedbirlerin alınması zorunlu olacak. Mevcut binalarda yapılacak ruhsat işlemlerinde binalarda enerji verimliliği kurallarına uyulması ve enerji kimlik belgesinin düzenlenmesi zorunluluğu getirilecek. Yönetmeliğin yayım tarihinden önce yapılan müracaatlar o tarihteki mevzuata göre sonuçlandırılacak.
İmar denetimlerinin ve yıkım işlemlerini bakanlığın taşra teşkilatlarınca yürütülecek.