Yangınlara ilk müdahale için kullanılan ve yasalar gereği bulundurulması zorunlu olan Yangın Söndürme Cihazları – halk dilinde yangın tüpleri hemen herkes tarafından bilinen ve gerektiğinde kullanılan cihazlardır.
İlk yangın söndürücü cihazı Alman fizikçi M. Fuches tarafından 1734 yılında yapıldı. Bu ilk yangın söndürücü, yangın sırasında alevlerin üzerine fırlatılmak üzere içi tuzlu su dolu cam toplardan oluşuyordu. Günümüzde benzer toplar halen kullanılmakta ancak içlerinde su yerine özel yangın söndürme sıvıları ya da kuru kimyevi tozlar bulunmaktadır.
Modern yangın söndürme tüplerinin ilkini ise 1816 yılında Edinburgh’da George Manby yaptı.
Manby 60 santim yüksekliğindeki bir silindirin üçte ikisini içinde kül bulunan suyla doldurulmuştu. Kalan üçte birlik bölüme de basınçlı hava sıkıştırdı. Su basınç sayesinde alevlerin üzerine püskürtülüyordu. Manby’nin yangın söndürücüsü sonradan, Hadley Simpkin and Lott tarafından seri olarak üretildi. İlk birkaç yüz adetlik satıştan sonra, söndürücülere olan ilgi azaldı. Yangın söndürücülerin gerçek önemi, yarım yüzyıl sonra yangın felaketlerinin yaygınlaşmasıyla yeniden
anlaşıldı. Günümüzde de portatif yangın söndürücüler başlangıç yangınlarına ilk müdahale olarak birçok alanda kullanılmaktadır. Her kullanılan alan için söndürücü maddeler değişiklik arz etmektedir.
Genel Kalite ve güvenlik politikası esasına dayalı olarak, ayrıca 6331 sayılı iş güvenliği yasası çerçevesinde, Binaların Yangından Korunması Hakkındaki yönetmeliğin kuralları gereği binalarımızda taşınabilir YSC- Yangın Söndürme Cihazları bulundurmamız gerekmektedir.
Bulundurmanız gereken yangın söndürme cihazlarında dikkat edilmesi gereken birçok husus vardır ancak özet olarak aşağıdaki hususlara dikkat etmeniz sizler için faydalı olacaktır.
1-Taşınabilir yangın söndürme cihazlarının sayısı, konumu, tipi kurumunuzda var olan yangın risklerine göre seçilmelidir. Yangın risklerini belirlemek için bir uzman görüşü almanızda fayda vardır. Yani her yerde her yangın söndürme cihazı kullanılmaz.
2-Taşınabilir yangın söndürme cihazlarının TSE kurallarına uygun üretilmiş ve ulusal ya da uluslararası sertifikasyona sahip olması gerekmektedir. Arabalı yangın söndürme cihazlarının TS EN 1866 ve diğer taşınabilir yangın söndürme cihazlarının TS 862- EN 3 kalite belgeli olması şarttır
3-Taşınabilir yangın söndürme cihazlarının temiz, çalışabilir ve gerekli kanuni bakımlarının TS EN 11602-2 ye uygun olarak yapılmış olması gerekmektedir.
4-Taşınabilir yangın söndürücüler Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliğine göre üretilmesi gereken ürünlerdir. 2004 yılından itibaren Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği (97/23/AT) uygulanması zorunlu olarak yürürlüğe girmiştir. Aşırı basınç yükselmesinde söndürücünün içindeki basıncı tahliye edebilmesi için, tetik tertibatı üzerinde “Yüksek Basınç Emniyet Ventilinin” bulunması zorunludur. Tüm söndürücülerde emniyet ventilinin olmasına dikkat ediniz emniyet ventilsiz tüm YSC’lerin emniyet ventilli YSC’ler ile değiştirilmesi gerekmektedir.
5-Taşınabilir söndürme cihazlarında söndürücünün duvara bağlantı asma halkası duvardan kolaylıkla alınabilecek şekilde yerleştirilir ve 4 kg’dan daha ağır ve 12 kg’dan hafif olan cihazların zeminden olan yüksekliği yaklaşık 90 cm’yi aşmayacak şekilde montaj yapılır.
6-YSC’ler kapı takozu vb. amaçlar için kullanılmaz, ayrıca bulundukları yerler de fosforlu işaretlemeler ile işaretlenir.
Bulundurmanız gereken yangın söndürme cihazlarına belirli dönemler ile periyodik bakım tutum yaptırmanız gereklidir, YSC’ler için bakım –dolum hizmeti alacağınız firmalarda aşağıdaki hususlara dikkat etmeniz gerekmektedir.
1-Yangın söndürme cihazlarının periyodik kontrolü̈ ve bakımı TS ISO 11602-2 standardına göre yapılır.
2-Söndürme cihazlarının bakımını yapan üreticinin veya servis firmalarının dolum ve servis yeterlilik belgesine sahip olması gerekir. Bu belgenin adı TSE HYB 11827 dir.
3-Servis veren firmalar, müşterilerine belgelerini göstermek zorundadır. TSE HYB 11827 belgesinin güncelliğini ve servisi verecek firmanın kendisine ait olduğuna dikkat ediniz.
4-Söndürme cihazlarının standartlarda belirtilen hususlar doğrultusunda yılda bir kez yerinde genel kontrolleri yapılır ve dördüncü yılın sonunda içindeki söndürme maddeleri yenilenerek hidrostatik testleri yapılır.
5-Cihazlar dolum için alındığında, söndürme cihazlarının bulundukları yerleri tehlike altında bırakmamak için, servisi yapan firmalar, bakıma aldıkları yangın söndürme cihazlarının yerine, aldıkları söndürücü cihazın özelliğinde ve aynı sayıda kullanıma hazır yangın söndürme cihazlarını geçici olarak bırakmak zorundadır.
YSC’ler hakkında söylenip yazılabilecek onlarca teknik konu var aslında ancak ben özetle en önemli olan konuları yazmak istedim. Bilinmesi gereken şudur ki Yangın söndürme cihazları sürekli çalışmaya hazır ve iş görür olmalıdır çünkü belki hayatınızda bir kez ihtiyacınız olacak ve ihtiyacınız olan zamanda iş görmez ise bu can ve mal kaybı ile sonuçlanabilecektir. YSC’leri arabanızdaki airbag gibi düşünün , kaliteli ve uygun cihazları alın , bilinmedik ucuz merdiven altı cihazları sırf fiyatları ucuz diye almayın , işe yaramayan her cihaz en pahalı olandır ve lütfen yangını çok ciddiye alın.
