Aşağıda ülkemizde sıkça satışa sunulan D tipi yangın söndürme cihazı fotoğrafını da görmektesiniz.

D TİPİ YANGINLAR ;

Yanabilen metallerin ve alaşımların (Magnezyum, Lityum, Sodyum, Seryum gibi) yanmasıyla meydana gelen yangınlardır. Etkili söndürücüsü olan trimotoksinboroksin bulunmadığı takdirde kum aynı işlemi görür. Alkali kloridler (Sodyum Klorür, Potasyum Klorür)  Alkali Boratlar gibi çeşitli kuru kimyevi yangın söndürme tozları üretilmekte, seyyar ve arabalı söndürücüler ile merkezi söndürme sistemlerinde, yangın söndürme ajanı olarak kullanılmaktadırlar. Özel kuru kimyevi tozlar(Kuru toza, her metal ve alaşıma karşı ayrı ayrı geliştirilmiş kimyasallar katılır.) bu yangınları söndürmede kullanılırlar.

Normal kuru kimyevi toz söndürücüleri ABC extinguisher olarak da anılır ve A,B ve C tipi yangınlara müdahalede etkilidirler. Yangını boğma etkisiyle söndürür.  

D tipi yangın söndürme cihazlarında aranması gereken özellikler aşağıdaki gibidir.

  1. Cihaz içerisinde D tipi yangın söndürme maddesi olmalıdır. Bu toz olabilir ya da sıvı bazlı bir madde olabilir.
  2. Cihaz basıncı 17 bar değil genelde 8 – 10 bar arası gibi ayarlanır. Eğer basınç 17 bar ayarlanmış ise özel bir çıkış valfi kullanılır.
  3. Yangın söndürme cihazının metal tüp kısmı aynıdır ancak genellikle farklı bir valf-tetik konur ki çok hızlı bir biçimde tozu boşaltmasın, kontrollü yavaş toz boşaltımı olsun istenir.
  4. Hortumu ise klasik ABC cihaz hortumları gibi değil özel bir hortumdur, çünkü söndürme işlemi yanan metal üzerini örtme tekniği ile yapılacağında tozun etrafa yayılmasını engelleyip yanan metal üzerinde yoğunlaşmasını sağlayacak bir tipte olması gerekmektedir. Aşağıdaki resimlerde görebilirsiniz.

                              

Yeni başlamış bir metal yangına kuru kum, ya da yanan metal ile reaksiyona girmeyecek kuru malzeme, ya da üretici talimatlarına uygun şekilde listelenmiş bir D sınıfı söndürme tozu ile müdahale edilmelidir. Su, köpükler, halojenli söndürücüler, karbondioksit, ABC veya BC kuru kimyasal söndürücüler kullanılmamalıdır. Sadece listelenmiş ve BELGE ALARAK  (TSE, UL, vb. ) onaylanmış D sınıfı söndürücüler ile yanıcı metal yangınlarını söndürmede etkili oldukları test edilmiş ve kanıtlanmış söndürücüler kullanılmalıdır. Yanıcı metal tozu yangınını yaymamak toz bulutu meydana getirmemek için basınçlı söndürme maddesi uygulanmamalıdır.

Aşağıdaki linklerdeki videolarda metal yangınlarına nasıl müdahale edildiğini ve edilmesi gerektiğini görebilirsiniz.

 Sonuç olarak;

Ülkemizde satışa sunulan D tipi yangın söndürücülerin özellikleri olması gereken gibi değildir. Şu anda ülkemizde satışa sunulan D tipi yangın söndürücülerin standartlara uygun olmadığını düşünmekteyim. Bizim önerimiz D tipi yangın söndürme cihazlarınızın kurallara uygun cihazlar ile yenilenmesi, D tipi yangın söndürme cihazlarınızın bulunduğu mahallere bu cihazların nasıl ve hangi yangınlarda kullanılması gerektiğinin afiş olarak asılması. D tipi yangın söndürme cihazlarının bulunduğu mahallerde bu cihazların özel bir etiket ile belirtilmesidir. Ayrıca personellerin ve kişilerin D tipi cihazların nasıl ve ne şekilde kullanılacağının eğitiminin verilmesi gerektiğidir.