Sosyal güvenlik sisteminde, normal şartlarda çalışma gereksinimini ortadan kaldıran istisnai durumlar mevcut. Özellikle isteğe bağlı sigortalılık veya bazı sosyal yardım programları aracılığıyla vatandaşlar, herhangi bir işte çalışmaksızın emeklilik hakkı kazanabiliyor.
İsteğe Bağlı Sigorta Nedir ve Kimler Faydalanabilir?
SGK'nın açıklamalarına göre, isteğe bağlı sigorta hakkından yararlanmak isteyenlerin yerine getirmesi gereken bazı koşullar bulunuyor:
-
18 yaşını doldurmuş olmak,
-
SSK veya Bağ-Kur kapsamında çalışmamak,
-
Çalışan olsa dahi ayda 30 günden az çalışıyor olmak,
-
Malullük veya yaşlılık aylığı almamak.
Bu şartları sağlayan kişiler, isteğe bağlı sigorta için başvuruda bulunabiliyor.
Başvuru Nasıl Yapılır?
İlk kez isteğe bağlı sigorta başvurusu yapmak isteyenler, e-Devlet üzerinden online başvuru yapabilecekleri gibi, "İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi" ile ilgili SGK il müdürlüklerine veya sosyal güvenlik merkezlerine de şahsen başvuru yapabiliyor.
Emeklilik İçin Gereken Prim Gün Sayısı: 9 Bin Gün
İsteğe bağlı sigortalı olarak emeklilik için 9 bin prim günü (yaklaşık 25 yıl) tamamlanması gerekiyor. Bu süre boyunca düzenli prim ödeyen sigortalılar, yaş şartını sağladıktan sonra emeklilik hakkı kazanabiliyor.
Prim Ödemeleri Ne Kadar?
İsteğe bağlı sigorta kapsamında primler, sigortalıların beyan ettikleri kazancın %32’si oranında belirleniyor. 2025 yılı itibarıyla belirlenen prim tutarları şu şekilde:
-
Aylık asgari prim tutarı: 8.321,76 TL
-
Aylık en yüksek prim tutarı: 62.413 TL
Bu oranlar, sigortalının beyan ettiği kazanca göre değişiklik gösterebiliyor.
Ne Zaman Emekli Olunur?
İsteğe bağlı sigorta, Bağ-Kur statüsünde değerlendirilir ve bu statüye göre emeklilik yaşı 60 olarak belirlenmiştir. Yani, prim gününü tamamlayan kişiler 60 yaşında emekli olup aylık maaş almaya hak kazanırlar.
İşverene bağlı çalışmadan da sosyal güvenlik sistemine katılmak ve emeklilik hakkı kazanmak mümkün. Ancak bu imkan, düzenli prim ödemeleri, yaş şartı ve SGK'nın belirlediği kriterlere uyum gerektiriyor. Özellikle serbest meslek sahipleri, ev hanımları ve yurt dışında yaşayan vatandaşlar için büyük bir fırsat sunan bu sistem, emeklilik planları yapanlar için önemli bir alternatif oluşturuyor.