Söndürme sistemleri, hızlı ve etkin bir şekilde çalışması için hızlı algılama sistemleri gerektirir. Ancak, algılama sistemi, yangın söndürme sisteminin yanlış deşarjına yol açacak kadar hassas olmamalıdır. Bu yazı dizisinde, tahliye için kullanılan dedektörlerin nasıl seçileceği konusunu ele alacağız doğru algılama-kontrol ekipmanı yanlış alarmlar olmadan güvenilir şekilde çalışmalarına yardımcı olacaktır.
Öncelikle işletmenin durumuna, yangın tehlike sınıfına göre; ısı, duman, alev, buhar veya basıncı tespit ederek yangını en erken aşamalarında algılayan dedektörleri seçin. Kesinlikle sertifikalı dedektörleri kullanın. EN kurallarına ya da NFPA 72'ye göre tasarlanmış, kurulmuş ve test edilmiş tehlikeye uygun algılama sistemlerini kullanın. Kontrol panelini, korunan alanın hemen dışına yerleştirin, böylece gerektiğinde erişilebilir olacaktır. Elektrik kablolama sistemi de EN ve iç tesisat yönetmeliğine uygun olarak kurulum yapın.
İyonizasyon, fotoelektrik veya hava örneklemeli tip duman dedektörleri veya ultraviyole veya kızılötesi alev dedektörleri kullanan özel yangın söndürme sistemlerinde, alarmın sistemin devreye alınmasına neden olan gecikme zamanına başlamadan önce doğrulanması için algılama sistemini tasarlayarak yanlış boşalma olasılığını azaltır. Bu sistemin doğru metodu iki bağımsız bölgenin oluşturulduğu ve her bölgeden en az bir dedektörün harekete geçmeden önce alarm vermesi gereken çapraz bölgelemedir. Yalnızca algılama uygulamaları için EN veya NFPA 72'de belirtilen alan aralığında iki duman detektörü çalışmalıdır. Bir alarmı doğrulamanın başka bir yolu, aynı dedektör alarmının birkaç seviyede olmasıdır. Diğer kullanılan yöntemler arasında "Süper bölge", "Öncelik matrisi", "Doğrulanmış algılama" ve "Akıllı" sistemler bulunur. Bu yöntemler tek bir algılama bölgesi kullanır ancak sistemi harekete geçirmek için iki dedektöre güvenir.
Yükseltilmiş zemin içeren alanlarda, hem yatay hem de dikey çapraz bölgelere göre dedektörler düzenleyin. Dikey çapraz bölgelemeye örnek olarak, bir yerden tabandaki bir dedektörden ve odadaki bir dedektörden söndürme sistemini çalıştıracak bir sistem olarak tasarlanabilir.
Dedektör devresini, tek bir dedektörün kendine özgü bir alarm vermesini sağlayacak şekilde düzenleyin. Bir alarm üretmeye ek olarak, dedektör devresi zaman gecikmelerini başlatabilir, otomatik olarak havalandırma kapatabilir veya Söndürme sistemi tasarımında madde kaybı telafi edilmediği sürece klima cihazlarını ve otomatik amortisörleri kapatacak biçimde tasarlanabilir. İkinci bir dedektörün aktivasyonu farklı bir alarm çalmalıdır ve uygun zaman gecikmelerinden sonra söndürme ajanı boşalacaktır. Odayı tahliye için hazırlama zaman gecikmeleri odanın tahliyesine izin vermek için mümkün olduğunca kısa olmalıdır minimum gecikme süresi 20 saniyedir.
Merkezi HVAC sistemleri, diğer havalandırma sistemleri düzenleri tavanda etkin bir dedektör tepkisini engellerse bu bölgelerde kanal detektörü kullanılır. Kademeli sıcaklık veya sabit sıcaklık algılama sistemleri de kullanılabilir ki böylece tek bir dedektörün çalışması ile hatalı yangın söndürme sisteminin çalıştırılmasına neden olmaz.
EN ve NFPA 72'ye göre yedek pil gücü veya acil durum enerji sistemi sağlayın. Akü güç kaynağının kapasitesini hesaplarken, dedektörlerin, kontrol panellerinin, çoklu sesli ve görsel alarmların ve çalıştırma devresinin güç gereksinimlerini ve bunun yanı sıra bekleme ve alarm koşulları altındaki güç değerlerini doğru hesaplayın.
Doğru bir tasarıma uygun özen gösterilerek yapılan bir sistem doğru bir çalışma sağlayacaktır. Ancak, uygulama yapanlar, montajcılar birbirleri ile uyumlu olmayan cihazlarla bileşenler kullandığında sorunlar ortaya çıkabilir. Bu sebeple kullanılan kontrol paneli devrelerinin rezistif, endüktif ve kapasitif yük özellikleri bilinmelidir. Kontrol panelinde kullanılan bileşenlerin uyumluluğu ve devrelerin, bileşenin voltaj, akım ve kapasitans gereksinimlerini karşıladığını doğrulamalıdır. Kontrol sistemi onaylanmış test edilmiş sertifikalı bir sistem olarak seçilmelidir. Sistemde kullanılan tüm ekipmanlar birbiri ile uyumlu olmalı ve birlikte doğru çalıştığı sertifikalanmış olmalıdır.
Pnömatik olarak çalıştırılan sistemlerde, sistemi çalıştırmak için gereken tüm boruları veya boruları kontrol edin. Algılama ve kontrol sistemleri kolayca bozulabilir. Algılama sistemi geçici olarak hizmet dışı olduğunda söndürme sistemini harekete geçirmek için korunan alanın dışında manuel olarak devreye alacak bir düzenek olması gerekir. İki veya daha fazla yangın söndürme sistemi aynı alanı koruduğunda, her sistemi ayrı bir algılama devresi ve kontrol paneli ile çalıştırın. Mesela bir bilgisayar odasını koruyan temiz gazlı ajanlı sistem birincil söndürme sistemi olabilir ve ikinci olarak bir yağmurlama – sprinkler sistemi ikincil sistem olarak tasarlanabilir.
Ayrı algılama devreleri ve kontrol panelleri, bir algılama devresi açık veya başka bir panel arızası durumunda her iki sistemin de aynı anda bozulmasını önler. En uygun otomatik algılama sisteminin seçimi, tehlikenin tutuşma ve yanma özelliklerinin ve ayrıca seçilen sistemlerin ayrıntılı bir analizine bağlıdır.
Not: Makale ile ilgili temel bilgi kaynakları Google gibi kullanmayı bilen için çok önemli bilgi kaynaklarından sağlanmıştır.
Kaynaklar
Fire Protection Handbook,Twenty Edition , NFPA
Handbook ofFire Protection Engineering ,Third Edition , SFPE
IndustrıalFıreProtectıonHandbook ,Second Edition , R. Craig Schroll
İnternet ortamında herkese açık kullanım ve tanıtım kılavuzları
