Güzel Ahlakın en önemli belirtilerinden biridir şükür.Teşekkür demektir .Verilen nimetin farkına varmak ve verilene karşı minnet duygusuyla dolu olmaktır.Şükür duygusunun karşıtı ise nankörlüktür..İyilik bilmez insanların huyudur ve sevimsizdir..Hatta Küfür kelimesinin bir anlamı da nankörlüktür.Hakkın ve ihsan edilen nimetlerin üstünü örtmek bilmezden ve görmezden gelmektir.
Şükür kulluk görevidir aslında.Rabbinden gördüğü bunca ikrama karşılık ona olan sevgisini ve minnetini ifade etmesidir.Bu aynı zamanda bir insanlık görevidir. İnsan olmanın özelliklerinden biridir.İnsana kendisini bılmesine sebep olsun diye yüce Allah bu duyguyu hediye etmiştir yüreğine.
Tefekkür etmek( düşünmek,farketmek hatta anlama gayreti)sonrası
İnsanın zihin dünyasında oluşturduğu bir fazilettir.
Farkedişin ardından gelen bir memnuniyet ve karşılık verme duygusuyla harekete geçmektir şükür.
Aynı zamanda ibadettir. Hatta bilinç düzeyinde ilk ibadet sayılır.Nimetlerin sayısal ifadesi elbette ki mümkün değildir.Kuran bu gerçeğe vurgu yapar.(İbrahim suresi 34)
Baız nimet çeşitlerini şu şekilde tasnif edecek olursak,
a-Düşünme ve konuşma nimeti
b-sağlık nimeti
c-mal-mülk nimeti olarak gruplandırmak mümkün.
Şehadet kelimesi sahip olduğumuz düşünme ve konuşma nimetine karşı
Namaz ve oruç ,sahip olduğumuz sağlık nimetine karşı,
Hac ve zekat,sahip olduğumuz mal mülk ve imkan nimetlerine karşı şükran demektir.Ve aslında her nimetin şükrü o nimetin cinsindendir.İnsan sahip olduğu imkana karşılık,diliyle ‘’Ya rabbi bana ihsan ettiklerine şükürler olsun demesi’’ şükrün bir yönünü ifade eder.Sahip olduklarından başkalarınıda gözeterek onlara yardımcı olarak harcaması ise gerçek şükrün kendisidir.
demektir.kelimeyi şehadeti söylemesi ve diliyle Rabbinin hoşuna gidecek cümleler kullanması hakkı söyleyip tavsiye etmesi de dil şükrüne örnek olabilir.
Burada Hamd kelimesinin de aynı anlama geldiğini söylemekle birlikte daha genel bir anlam vurgusuna sahip olduğunu da hatırlatmış olalım.
Allahın verdiği hatta vermediklerine de şükretmek anlamını da içinde barındırır hamd.
İsteklerimizin olmayışı yani arzu ettiğimiz nimetin tarafımıza verilmeyişinin de bir hikmetinin olabilceği duygusu ve anlayışı olarak değerlendirmek gerekir.
Bilinmelidir ki her istediğimiz bizim için hayır olmayabilir.
Sevgili peygamberimiz bir hadislerinden ‘’ İnsanlara teşekkür etmeyen Allaha da şükretmez’’(Tirmizi Birr 35; Ebu Davud Edeb11). buyurarak aslında bu duygunun fıtratın gereği insana hediye edilmiş bir özellik olduğunu ve bunu kendisine iyilikte bulunan hemcinslerine karşıda hissetmesi gerektiğini ifade eder.
Yüce Rabbimiz Öyleyse beni anın ki ben de sizi anayım.Bana şükredin ve nankörlük etmeyin(2/152)
Eğer şükrederseniz nimetlerimi artırırım,Nankörlük ederseniz bilin ki azabım pek şiddetlidir.(14/7)
Nitekim Hz.Peygamber(s.a.v)Azına şükretmeyen çoğuna da şükretmezbuyurmak suretiyle şükrün bir farkındalık olduğunu ifade etmişlerdir.
46 yıl süreyle Osmanlı tahtında oturmuş bir padişah olarak kanuni Sultan Süleymanın ,Tecrübe ve farkındalık örneği sayılabilecek sözü günümüzdede bize bu konuda ışık tutar niteliktedir
Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi
yani halka göre herkese göre en büyük nimet devlet Ya da padişah olmaktır.Onlara göre bundasn daha büyük bir saadet yoktur.Ama ben 46 yıl gibi uzun bir zaman için onu tatmış biri olarak söylüyorum ki Dünyada sağlıklı bir nefesten daha değerli bir sultanlık ve nimet yokturdiye tercüme edersek daha isabetli olur sanıyorum.
Şükür kibirden gösterişten koruyan özelliği ile
Kıymet bilmeyi kıymeti takdir edebilmeyi öğretir.
Bütün varlığın sahibi olan yüce Allahın kendisine ikram etmiş olmasını bir lütüf olarak değerlendirerek ‘’ bencillik’’ hastalığından şifa bulabilir.
Fani alemde sahiplik duygusuyla değil ‘’ emanetçilik’’ vurgusuyla tanzim edilmiş bir hayatın huzuruna kavuşur.