Ne yazık ki, bu sözleri her felaketten sonra tekrar etmek artık bir rutin hâline geldi. Ve daha acı olanı ise şu: Yaşanan onca acıya rağmen, çevremizde hiçbir şey değişmiyor.
Yalova’da Yangın Güvenliği Üzerine Gerçekler
Bu şehirde yaşayan biri olarak açıkça söyleyeyim:
Yangın güvenliği kurallarını umursayan neredeyse kimse kalmadı. Biraz tanıdığı olan, biraz siyasete yakın duran, bir şekilde bir yerlerde ilişkisi olan herkes aynı mantıkla hareket ediyor:
“Nasıl olsa bana bir şey olmaz.”
“Nasıl olsa iskanı alırım.”
“Nasıl olsa projeyi bir şekilde geçiririz.”
“Yarın öbür gün yangın olursa bakarız.”
Bu bakış açısı bir alışkanlık haline geldi. Tıpkı dünya literatüründe tarif edildiği gibi:
“Normalization of deviance” Yani, yanlışın zamanla normalleşmesi.
Milyonluk İnşaatlar, Sıfır Güvenlik
Bugün Yalova’da devasa inşaatlar yükseliyor. Ama ne yazık ki çoğunda:
• Kaçış merdivenleri standarda uygun değil,
• Merdiven sayısı yetersiz,
• Duman kontrolü yok,
• Sprinkler sistemi yok,
• Yangın kapıları doğru sınıfta değil,
• Mimarî proje yangın güvenliğini kapsamıyor.
Bazı yapı sahipleri “Biz iktidardayız, hallederiz” diyerek yangın güvenliğine adeta meydan okuyor.
Yangın Torpil Tanımaz
Yangın;
• Kimin kimi tanıdığına,
• Kimin hangi partide olduğuna,
• Kimin projeyi nasıl çizdiğine,
• Kimin inşaatı nasıl bitirdiğine,
• Kimin iskanı nasıl aldığına
bakmaz.
Bir yangın çıktığında tek gerçek şudur: Uygunsuz yapılmış bir bina, insanları öldürür.
“Devlet hep 18 yaşındadır”
Bugün yanlış gibi görünen her şey yarın felaket olur. Bugün kapatılan her eksik, yarın bilirkişi raporunda ortaya çıkar. Türkiye’deki büyük yangın davalarında yıllar sonra bile sorumlular yargılandı. Yangın güvenliği ihmali hiçbir zaman cezasız kalmaz.
Asıl Sorun: Bu Zihniyetin Normalleşmesi
Yapı sahipleri, müteahhitler, teknik personel, denetçiler… Birçok kişi yangın güvenliğini maliyet olarak görüyor.
Ama gerçek ortada:
• Yanlış merdiven insan öldürür.
• Yanlış kapı katı tahliye etmez.
• Sprinkler olmayan bir alanda yangın 5 dakikada kontrolden çıkar.
• Duman tahliyesi olmayan bir binada insanlar 2–3 dakikada bilincini kaybeder.
Bu teknik gerçekleri hiç bir siyasi güç değiştiremez.
Son Söz
“Bize bir şey olmaz” denilen her yerde mutlaka bir gün bir şey olur.
Bugün bir eksik kapatılır, bir eksik görmezden gelinir, bir rapor masa altında halledilir. Ama yarın bir çocuğun, bir annenin, bir babanın hayatı söz konusu olduğunda hiçbir mazeret geçerli olmaz.
Yangın güvenliği bir tercih değil, zorunluluktur.
İnsan hayatı pazarlık konusu değildir.
Yanlış her zaman yanlıştır ve hiçbir zaman doğru olmayacaktır.