Çoğu üretici veya satıcı firma bu ifadeyi, risk farkındalığı oluşturmak için değil, ürün satmak için kullanıyor.“Yangın önlemi alın” diyor ama hemen ardından “bizden sistem alın, söndürme cihazı alın, algılama sistemi kurun” mesajı geliyor.
Bu durum, hem teknik hem de etik açıdan yangın güvenliği kavramını yanlış yönlendiriyor.
1. Riski anlatıp ürün satmak: “Korku Ticareti”
Birçok tanıtım videosu veya sosyal medya paylaşımı şu sırayla ilerliyor:
Bir felaket senaryosu anlatılır: “Yangın bir anda çıkar, her şeyinizi kaybedebilirsiniz.”
Korku veya tehlike unsuru ile başlar: “Yangın her an çıkabilir!”, “Her saniye önemli!”, “Canınızı ve malınızı kaybedebilirsiniz!”
Ardından ürün tanıtılır: “Bizim sistemimiz sizi korur, bizim ürünümüzle güvendesiniz.”
Sonra çözüm kısmında “Bizden alın”, “Biz koruruz”, “Bizim sistemimiz yangını söndürür” gibi ifadeler gelir.
Bu strateji, “riskin satılması” anlamına gelir.Yani gerçek amaç farkındalık değil, korku ile yönlendirilmiş satış olur.
Halbuki yangın güvenliği, bir ürün değil bir kültürdür.Kültür; bilgi, farkındalık, mühendislik, eğitim ve disiplin ile inşa edilir.
Bu yöntem kısa vadede satış getirebilir ama uzun vadede yangın güvenliğini bir tüketim ürünü gibi gösterir.Yani “önlem almak” → “ürün almak” olarak kodlanır.
Halbuki yangın güvenliği bir kültürdür, bir süreçtir, bir mühendislik disiplinidir; yalnızca ürünle sağlanamaz.
Kavramsal Hata: “Önlem” + “Ürün”
“Önlem” = Yangının çıkmasını önlemek; “Söndürme sistemi” = Yangın çıktıktan sonra devreye girmek.Dolayısıyla kavramların yanlış kullanımı teknik sorumluluğu bulandırır.
“Yangın önlemi alın” demek; yangının hiç başlamaması için gerekli tedbirleri almak demektir.Yani riskleri analiz etmek, tasarımı doğru yapmak, malzeme seçimini dikkatli yapmak, bakım ve kontrol planlarını oluşturmak demektir.
Ancak sektörde bu ifade genellikle “ürün alın” anlamında kullanılıyor.
Doğru anlam: “Yangın önlemi alın” → Yangının çıkma ihtimalini ortadan kaldırın.
Yanlış anlam: “Yangın önlemi alın” → Bir sistem satın alın.
Bu fark küçük gibi görünse de yangın güvenliğinin bilimsel yaklaşımını tamamen değiştirir.
2. Etik Sorumluluk: Bilinç oluşturmak, korku yaratmak değil
Bir yangın güvenliği firması, yalnızca ürün satıcısı değil aynı zamanda toplumun güvenlik kültürüne katkı sağlayan bir aktör olmalıdır.
Bilinç oluşturmak için şu dili benimsemek gerekir:
“Yangın riskinizi analiz ettiniz mi?”“Hangi alanlarda önleyici tedbirler almanız gerekiyor?”“Bakım ve kontrol planlarınızı gözden geçirdiniz mi?”
Yani amaç, insanları düşündürmek olmalı; korkutmak değil.
Etik hata: Toplumda korku veya kaygı yaratmak yerine bilinç oluşturmak gerekir.“Yangın çıkar, her şey yanar” söylemi yerine “yangını nasıl önleriz” anlayışı geliştirilmelidir.
3. Sektörel Sonuç: Algı bozulması
Yanlış pazarlama dili, uzun vadede şu etkileri yaratır:
Yangın güvenliği ürünleşir, mühendislik değeri azalır.
Toplumda yanlış algı: “Yangın güvenliği = cihaz almak.”
Toplumda yanlış bir güvenlik algısı oluşur: “Sistem taktırdım, artık güvendeyim.”
Profesyonel güven azalır: Yangın güvenliği bir satış faaliyeti gibi görülür.
Yangın güvenliği mühendisliği değersizleşir, ticari bir satış faaliyeti gibi görülür.
Oysa doğru yaklaşım; risk değerlendirmesi, bakım, eğitim, sertifikasyon ve sistemin bütünsel çalışmasını kapsar.
Sektörel sorumluluk hatası: Ürün üreticisinin veya satıcısının görevi yalnızca ürün satmak değil, doğru mühendislik uygulamalarını desteklemektir.
4. Doğru pazarlama yaklaşımı nasıl olmalı?
Pazarlama stratejisinin dili tehdit değil, farkındalık oluşturmalıdır.Örneğin:
🚫 Yanlış: “Yangın çıkarsa geç kalmayın, önlem alın, bizden alın!”
✅ Doğru: “Yangın risklerini azaltmak için önleyici tedbirlerinizi planlayın.Algılama ve söndürme sistemleri bu planın bir parçasıdır.”
Yani ürün, “önlem” değil “koruma aracı” olarak sunulmalıdır.Bu fark, teknik sorumluluğu doğru tanımlar.
Sektörde doğru iletişim dili şu temellere dayanmalıdır:
Eğitici içerikler üretmek: Yangın sınıfları, risk analiz yöntemleri, bakım hataları gibi konularda bilgilendirici videolar.
Gerçek örnekler paylaşmak: Sistemin çalıştığı, ama bakım yapılmadığı için başarısız olduğu saha deneyimleri.
Mühendislik vurgusu yapmak: Ürün değil, çözüm satmak. Çözüm de mühendislikle başlar.
Toplumsal farkındalık kampanyaları: “Yangını söndürmek değil, çıkmasını önlemek” temalı bilinçlendirme çalışmaları.
5. Sektörün güvenilirliği doğru söylemle başlar
Yangın güvenliği sektörünün geleceği, yalnızca ürün kalitesiyle değil, doğru iletişim ve etik pazarlama anlayışıyla şekillenecek.
Sektörde doğru dil şöyle olmalı:
Disiplinler arası yaklaşıma vurgu yapmak (yangın güvenliği = mühendislik + işletme + insan davranışı)
Ürünü “kurtarıcı” değil “tamamlayıcı” olarak konumlandırmak.
Unutulmamalı ki:
“Yangın güvenliği, bir satış kampanyası değil; bir mühendislik sorumluluğudur.”
Ve en doğru mesaj şudur: “Yangın önlemi almak, ürün satın almak değil; riski yönetmektir.”