Yaz aylarının başlamasıyla birlikte hepimizin gündeminde sıcak havalar olduğunu biliyorum. Artan hava sıcaklıkları sebebiyle vücut ısısının artmasına bağlı olarak vücutta da dengesizlikler meydana gelmeye başlar. Hava sıcaklığının artmasına bağlı olarak kalbin dakikada pompalayabildiği kan hacminde düşme, dokulara giden oksijende azalma, kan basıncında artma, kalp atım sayısında artış ve bu sıcaklıkların etkisiyle artan terleme ile birlikte su ve mineral kaybı sonucu; bayılma hissi, bulantı, baş dönmesi gibi sağlık problemlerinin yaşandığını görebiliriz. Bu sebeplerden dolayı özellikle şeker hastaları, kalp-damar hastaları, tansiyon hastaları, kronik solunum sistemi hastaları, karaciğer hastaları ve böbrek hastaları risk altında olup, sıcak havalarda özellikle temkinli olmalıdırlar.                                                                                                                                               Sıcak havalarda vücutta oluşan bu dengesizlikleri dengelemek adına dikkat edebileceğimiz birkaç nokta var tabi ki. Yaz aylarında hareket ve beslenme düzenine dikkat edip, bol sıvı tüketmek sağlıklı kalmamamıza yardımcı olacaktır.                                                                                                                                                                 Öncelikle terleme ile birlikte oluşan sıvı kaybını yerine koyarak işe başlanmalıdır. Vücudumuzdan sıvı kaybı, ter, solunum, dışkı ve idrar ile olur yani sıcak havada nefes alıp vermek bile sıvı kaybına sebeptir, terlediğinizi görmeniz şart değildir. Bu yüzden susamayı beklemeden gün içinde düzenli aralıklarla su tüketin. İhtiyacınız olan su miktarını ne kadar tüketmeniz gerektiğini kilonuzu, 30-35 ml ile çarparak bulabilirsiniz.

Bir başka ve önemli yöntem olarak idrar renginizi kontrol edebilirsiniz. Eğer ki idrarınız renksize yakın ise sıvı alımı yeterlidir, koyu sarı ise yetersizdir. Su tüketmek zor geliyorsa, suyunuzun içine taze meyve, nane, limon vs. gibi suyunuza aroma verecek meyve ve sebzeleri ekleyebilirsiniz. Bunların haricinde kaybedilen elektrolit dengesini geri kazanmak adına gün içinde mutlaka maden suyu içmeyi unutmayın.

Terleme ile yükselen sıvı ve mineral eksikliğinin önüne geçebilmek adına beslenme oldukça önemlidir. Sıcak havalarda dikkat edilmesi gereken bazı beslenme önerilerini şu şekilde sıralayabiliriz;

  1. Çok sıcak, bol baharatlı, aşırı yağlı ve yoğun tuz içeren besinleri tüketmekten kaçınılmalıdır.
  2. Kızartmalar yerine ızgara, haşlama veya buğulama olarak hazırlanmış yemekler tercih edilmelidir.
  3. Kaybedilen vitamin ve minarelleri yerine koymak adına aşırı yağlı ve şekerli yiyecekler yerine su, vitamin ve mineral içeriği yüksek meyve, sebze ve tam tahıllara yönelinmelidir.
  4. Yoğun miktarda kırmızı et tüketilmemelidir. Kırmızı et yerine ana öğün olarak omega 3 içeriği yüksek balıklar, zeytinyağlı sebzeler, meyve ve salata en iyi seçim olacaktır.
  5. Margarin veya ay çiçek yağı yerine sağlıklı yağlar tercih edilmelidir. Sağlıklı yağ olarak zeytinyağı, Hindistan cevizi yağı, doğal tereyağ, badem, fındık, ceviz gibi yağlı tohumlar seçilebilir.
  6. Ağır olmayan, besleyen ve yağ bulunmayan besinler tercih edilmelidir.
  7. Tüketilen porsiyonlar kontrollü ve dengeli olmalıdır, yeşillik tüketimi arttırılmalıdır. Her öğüne çiğ sebzelerden oluşan salata eklemek ve öğüne öncelikle salata yiyerek başlamak mantıklı olacaktır. Salata sosları için hazır soslar yerine, ev yapımı soslar kullanmaya özen gösterin.
  8. Kurutulmuş meyveleri tüketmek yerine, taze meyve tüketilmelidir. Böylece kaybedilen su miktarını bir nebze karşılamış olursunuz.
  9. Yaz aylarında öncelikle sebze ve meyve tüketmeye özen göstermelisiniz. Sebze ve meyveler sahip oldukları antioksidanlar sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir ve hastalıklara karşı vücut direncini artırırlar. Özellikle maydanoz, kuşburnu, yeşil biber, çilek, limon, enginar içlerinde yüksek miktarda C vitamini; zeytin yağı, ceviz, badem, fındık ve türevleri E vitamini; domates, brokoli, bal kabağı gibi sebzeler ise bir A vitamini içerir.
  10. Probiyotik içeren besinler özellikle bağırsakta yaşayan faydalı bakterilerin beslenmesini sağlayarak bağışıklık sistemini güçlendirir. Bu nedenle hem bağırsak sağlığı hem de kaybedilen elektrolitleri geri kazanmak için kefir, yoğurt, cacık ve ayran gibi süt ürünleri ana öğünlere eklenmelidir.
  11. Yüksek miktarda kafein içeren; kahve, çay gibi içecekler vücutta susuzluğu artırır. Bunlar yerine; ayran, meyve suyu, komposto, limonata ve bitki çayları tercih edilmesi vücuttaki susuzluğu azaltacaktır.