CHP Yalova Milletvekili ve TBMM Milli Savunma Komisyonu Üyesi Tahsin Becan, Türkiye ekonomisindeki son gelişmelere ilişkin çarpıcı değerlendirmelerde bulundu. 19 Mart’tan sonra yaşanan siyasi ve ekonomik gelişmelerin ülkeye ağır bir fatura çıkardığını belirten Becan, güncel ekonomik verileri kamuoyuyla paylaştı.
“Merkez Bankası 50 Milyar Dolar Döviz Sattı, Net Rezerv 19 Milyar Dolara Geriledi”
Becan, 19 Mart sonrası izlenen ekonomik politikaların ciddi zararlara yol açtığını vurgulayarak, Merkez Bankası’nın sadece dört haftada 50 milyar dolardan fazla döviz satmak zorunda kaldığını ifade etti. Net rezervin 19 milyar dolara düştüğünü belirten Becan, bu gelişmenin hem ekonomi yönetimini hem de siyasi istikrarı sarstığını söyledi.
Kredi ve mevduat faiz oranlarındaki sert artışa da dikkat çeken Becan, ihtiyaç kredisi faizlerinin yaklaşık %70’e, ticari kredi faizlerinin %60’a ve 3 aya kadar vadeli mevduat faizlerinin %55’e yükseldiğini belirtti.
Bütçe Açığı Rekor Seviyelere Ulaştı
Becan, merkezi yönetim bütçe açığının da alarm verici boyutlara ulaştığını belirtti. Mart ayında bütçe açığı geçen yılın aynı dönemine göre %25 artışla 261,5 milyar liraya çıkarken, yılın ilk üç ayında toplam açık 701,8 milyar liraya ulaştı. Bu da ilk çeyrekte %38’lik bir artış anlamına geliyor.
“Dış Borç Faizi ve Kredi Borçları Yükseliyor”
Tahsin Becan’ın paylaştığı diğer verilere göre, Ocak-Şubat 2025 döneminde Türkiye dış borçları için 3,9 milyar dolar faiz ödedi. Bu tutar geçen yıla göre %21,9 artış gösterdi. Bu eğilim sürerse, Türkiye 2025 yılında dış borç faizinde 24 milyar dolarla yeni bir rekor kırabilir.
Risk Merkezi verilerine göre ise 42 milyondan fazla kişinin bankalara bireysel kredi, yaklaşık 39 milyon kişinin ise kredi kartı borcu bulunuyor. Bu tablo, hane halkının borç yükünün ciddi şekilde arttığını ortaya koyuyor.
Tarımda Hasar Büyük, Destek Yetersiz
Mart ayında tarım ürünleri üretici fiyat endeksi aylık %6,91 artarken, yıllık artış %31,54’e ulaştı. Don felaketi nedeniyle 65 ilde tarım arazileri zarar gördü. Kayısı, ceviz, kiraz, elma, üzüm ve şeftali üretimi ciddi oranda azaldı; bazı bölgelerde zarar %100’lere ulaştı. Ancak tarım alanlarının %80’inin sigortasız olması, üreticileri daha da zor durumda bırakıyor. Bu yıl yaklaşık 100 bin tarım işçisinin işsiz kalabileceği öngörülüyor.
Becan, devletin yılın ilk üç ayında faize 464 milyar TL ayırmasına karşın çiftçiye yalnızca 43 milyar TL ödediğini belirtti. Yasalara göre tarımsal desteğin milli gelirin en az %1’i olması gerekirken, bu yıl ayrılan pay sadece binde 2 düzeyinde kaldı.
“Tasarruf Tedbirleri 1 Ayda Boşa Gitti”
Son olarak Becan, iki yıla yakın süredir uygulanan ekonomik tasarruf tedbirlerinin, siyasi müdahaleler nedeniyle yalnızca bir ayda büyük ölçüde etkisiz hale getirildiğini vurguladı.