Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, bu sistemle ilgili merak edilen tüm detayları açıkladı.
Depozito İade Sistemi Nedir?
Depozito İade Sistemi (DYS), belirli içecek ambalajlarına, tüketiciler tarafından ödenen depozito bedelinin, ambalajlar geri iade edildiğinde geri ödenmesine dayalı bir uygulamadır. Bu sistem, hem geri dönüşümü artırmayı hem de doğal kaynakları korumayı amaçlıyor.
Tüketicilere Sağlanan Yararlar
Bu sistem sayesinde ambalajlar kaynağında ayrılacak, geri dönüşüm oranları artacak ve doğal kaynakların korunmasına katkı sağlanacak. Ayrıca, enerji tüketimi azalacak, karbon salınımı düşecek ve sıfır atık hedeflerine ulaşılacak.
Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) Uygulaması
Tüketiciler, ambalajlarını geri iade ederken “Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA)” adlı mobil uygulamayı kullanacak. Bu uygulama sayesinde, iade edilen ambalajlar için depozito bedeli, tüketicinin e-cüzdanında birikecek. Bu bakiye, QR kod ile ödeme yapılabilen tüm POS cihazlarında, anlaşmalı restoran ve marketlerde kullanılabilecek.
DOA Uygulaması Nasıl Çalışıyor?
Android ve iOS işletim sistemleri için ücretsiz indirilebilen DOA uygulaması, karekod okutularak çalışıyor. Depozito iade makinelerine bırakılan ambalajlar için biriken bedel, kullanıcıların e-cüzdanlarında toplanacak. Bu bakiye, banka hesaplarına da aktarılabilecek.
Sistemin Finansal Altyapısı
Tüm finansal işlemler Türkiye Emlak Katılım Bankası altyapısı üzerinden yürütülüyor ve kullanıcılar, DOA uygulaması aracılığıyla biriken bakiyelerini banka hesaplarına transfer edebilecek.
Ülke Genelinde Uygulama Başlangıcı
Sakarya ilinde pilot olarak başlatılan uygulama, 2025 yılı sonuna kadar Türkiye’nin her il ve ilçesinde hayata geçirilecek.
Destekleyen Kurumlar
Sistemin yönetimi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA) tarafından yapılacak. Ayrıca, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) de bu projeye destek verecek.
Ambalajların Geri Kazanımı
Sistemin hedeflediği geri kazanım oranı, Türkiye genelinde yılda yaklaşık 25 milyar ambalajın toplanması. Bu, 783 bin kilometrekarelik bir alanda gerçekleşecek.
DOA Logosu ve Ürünler
Bu uygulama kapsamında 1 Ağustos 2023'ten itibaren, 22 milyar içecek ambalajı üzerine DOA logosu yerleştirildi. Depozito bedeli, cam, plastik ve alüminyum malzemeden yapılmış, 0.1 litre ile 3 litre arasındaki tek kullanımlık ambalajlara uygulanacak.
Ekonomik Katkı
Bu sistemin, ülke ekonomisine yıllık 520 milyon Euro katma değer sağlaması bekleniyor.
Sonuç Olarak
Depozito iade sistemi, hem çevresel hem de ekonomik faydalar sağlayarak Türkiye’nin geri dönüşüm ve sıfır atık hedeflerine ulaşmasını destekleyecek.