Dilovası’nda Ravive Kozmetik fabrikasında yaşanan ve 3’ü çocuk 7 işçinin hayatını kaybettiği patlama artık sadece bir adli dosya değil; bu ülkenin denetim, sorumluluk ve vicdan fotoğrafıdır.
Gebze Cumhuriyet Başsavcılığı’nın hazırladığı iddianame çok net söylüyor: Bu olay bir “talihsizlik” değil, bir “iş kazası” hiç değildir. Bu olay, olası sonuçları biline biline sürdürülen bir üretimin kaçınılmaz sonucudur.
Kaçak yapıda üretim, ruhsatsız hayat
İddianameye göre yapı kaçak, işletmeye verilen ruhsat fiili üretim adresiyle uyuşmuyor, üretim yapılan üst kat için yıkım kararı alınmış ancak uygulanmamıştır. Başlangıçtan itibaren hukuksuz bir zemin vardır.
Kaçak bir yapıda yangın güvenliği olmaz. Önce hukuki meşruiyet, sonra teknik güvenlik gelir.
Patlama nasıl oldu, neden olduğu belli
Patlama, etil alkolün IBC tanktan üretim kazanına aktarımı sırasında oluşan statik elektrik boşalması veya elektriksel temas deformasyonu sonucu meydana gelmiştir.
Yanıcı ve parlayıcı sıvılarla yapılan üretimde; topraklama, bonding, ATEX uyumu, havalandırma ve gaz algılama yoksa patlama bir ihtimal değil, beklenen sonuçtur.
Olası kast
Riskler bilinmesine rağmen üretime devam edilmesi, bu olayda olası kastın neden gündemde olduğunu açıkça göstermektedir.
Denetim zafiyeti
Belediye, zabıta, SEDAŞ ve SGK’nın görevlerini gereği gibi yerine getirmemesi facianın büyümesine neden olmuştur.
Çocuk işçilik
Kayıtsız ve sigortasız şekilde çalıştırılan çocuklar bu olayın en acı yüzüdür.
Peki ya hâlâ ayakta olanlar?
Bugün hâlâ benzer koşullarda üretim yapan çok sayıda işletme vardır. Aynı riskler, aynı sonuçları doğurur.
Bu işletmeler ne yapmalı?
Kaçak yapıda üretim durdurulmalı, ruhsatlar fiili duruma uygun hale getirilmeli, ATEX ve yangın güvenliği önlemleri eksiksiz uygulanmalıdır.
Bu bir kaza değil, öngörülebilir bir felakettir. Önlem alınmazsa fizik ve kimya gereğini yapar.
