Yangın yaşamamız gereken ve sürekli olana varolan kontrol edilebilir bir risktir. Üstelik toplumsal faaliyetlerin yoğun olarak yapıldığı yaşanabilir yapılı çevrelerde bu risk daha da yüksektir. Yangın riskinin yüksek olduğu yapılı çevrelerden birisi de stadyumlardır.
Tüm dünyada Stadyum yangınlarının en felaket olanı ; Bradford City stadyumunda olmuş olan yangındır. Bu yangın İngiliz futbol tarihinin en büyük yangın felaketi oldu. 11 Mayıs Cumartesi günü ciddi sayıdaki seyirci önünde bir lig maçı sırasında meydana geldi 56 kişi öldü ve 265 kişi yaralandı.
Bradford City Futbol Kulübü'ne uzun süredir ev sahipliği yapan ValleyParade stadyumunda, ana tribünün ahşap çatısının tutuşması ile ciddi boyutlara ulaştı.
Saat 3.40'da, bir TV yorumcusu tarafından küçük bir yangın çıktığı bildirildi, ancak hava rüzgârlı olduğundan dört dakikadan kısa bir sürede, bütün tribünü sarmıştı. Yangın çıkışları kilitli olduğundan ve uygun olmadığından dolayı çıkan panikte kaçan kalabalığın kaçmak için kilitli çıkışları kırması gerekti.
Bu felaket, ahşap tribünlerin yasaklanması da dahil olmak üzere, İngiltere’de ve dünyada futbol sahalarında yeni güvenlik standartlarının oluşmasına yol açtı.
Ülkemizde de BYKHY kapsamında Gençlik ve Spor Bakanlığının Yangın yönergesi vardır. Ayrıca stadyumlar FIFA nın güvenlik talimatlarına uygun olarak inşa edilmeli ve işletilmelidir.
Stadyumlar belirsiz kullanıcılı yapılı çevrelerdir. Üstelik holiganizm ve eğitimsizlik sebebi ile stadyumlarda yangın riskleri ciddi olarak yüksektir. Hemen her seyirci potansiyel bir yangın riski olarak algılanabilir. Üstelik panik anlarında da binlerce kişinin zarar görmeden tahliye edilerek yangının kontrol altına alınması da ciddi bir zorluktur.
Öncelikli olarak stadyumlarda kapsamlı ve ciddi bir Yangın risk analizi yapılmalıdır. Çünkü her stadyumun kendi mimari tasarımına göre ve işletilme politikasına göre farklı farklı yangın riskleri vardır. Kopyala yapıştır veya ezbere yöntemler ile yangın risklerinin belirlenmesine imkan yoktur. Önce hastalığın ne olduğu doğru biçimde teşhis edilmeli ki doğru ilaçlar ve yöntemler ile tedavi edilebilsin.
Stadyum gibi hem çok kalabalık hem de belirsiz kullanıcılı yapılı çevrelerde yapılacak risk analizler ve alınacak önlemler YANGINI ÖNELEME VE YANGINDAN KORUNMA felsefesi ışığında yapılmalıdır.
- Yangın hiç çıkmasın
- Yangın çıkarsa en kısa zamanda haber alalım
- Yangını daha başlangıç aşamasında otomatik yada insanlar yardımı ile söndürelim.
- Yangının yayılmasını engelleyip çıktığı kompartımanda hapsedelim.
Tüm bu felsefe işlenirken zorunluluklardan daha çok gereklilikleri ön plana çıkartmalıyız. Gelişen bilim ve teknoloji çerçevesinde bilgisayar tabanlı tahliye modellemeleri , yapısal yangın dayanım analizlerini de yapmak ciddi önem taşımaktadır.
Doğru bir yangından korunma için sürekli ve sürdürülebilir bir YANGIN RİSK YÖNETİMİ ne ihtiyaç vardır. Doğru bir yangın risk yönetimi bilimsel bir çalışmadır ve yangın risklerini mimimize ettiği yada oluşan yangınlarda insan hayatına gelecek olan zararı en aza indirgediği kanıtlanmıştır.
Profesyonelce yapılması gereken yangın risk yönetimi aşağıdaki adımları kapsar.
Yangın risk analizi ; Tüm yangın risklerinin gerçekçi biçimde tespiti. Bilgisayar tabanlı modellemeler ile yangın , duman ve tahliye hareketlerinin analizi. Varolan tüm koruma , önleme ve yangınla mücadele önlemlerinin analizi ve kontrolü. Çalışan sürekli personelin durumu ve yetenekleri ile geçmişte olan olayların incelenmesi.
Yangın yönergesi hazırlanması ; Yapılan yangın risk analizi çerçevesinde yangın önleme yangından korunum ve yangın ile mücadele konularını içeren tesise özel bir yönerge hazırlığı.
Yangına karşı iyileştirme çalışmaları ; Yangın risk analizi ve yangın yönergesi çerçevesinde varsa eksiklerin giderilmesi , personelin eğitilmesi , sistemlerin iyileştirilmesi gibi işlerin yapılması.
Yangın riski yönetilmesi ; Risk analizi , yönerge ve iyileştirme çalışmaları çerçevesinde sürekli ve sürdürülebilir bir şekilde yangın riskinin yönetilmesi gereklidir. Bu kapsamda , haberli habersiz teftişler ve kontroller , tüm sistemlerin sürekli çalışmaya hazır bir halde tutulmasını sağlayacak bakım ve kontroller , dönemsel yapılacak risk analizleri ile yeni ortaya çıkan riskler için önlemle alınması , tüm kayıtların tutulması , personelin dönemsel olarak eğitimi , haberli ve habersiz yangın tatbikatları yapılarak yangın riskleri en aza indirgenir.
Görüldüğü gibi YANGIN RİSK YÖNETİMİ profesyoneller tarafına yapılması gereken kapsamlı bir iştir. Yangın bir doğal felaket değildir , sürekli mecburen yaşamamız gereken KONTROL EDİLEBİLİR BİR RİSKTİR. Üstelik koruma ve önleme tedbirleri söndürmekten daha ucuzdur.
