Enflasyon dolar derken birkaç kuruşu olan insanlar yatırım yapmak istiyor ama nereye nasıl?
Ben şahsen uzun zamandan beri ekonomi ve para konusuna girmedim daha doğrusu girmek istemedim.
*Birincisi sizin öğrendiğiniz ekonomi ile Özellikle Türkiye piyasası uyuşmuyor.Örneği maliyet hesaplarında yurtdışı, hammaddeye bağlı döviz artışı iç piyasada dalgalanmaya sebep olurken alakasız ürünlere zam gelir.Dövize bağlı hammadde ye zam gelmez.Alış-satım aynı olmasına rağmen iç alım arasındaki fark olması, gerekenin bazen 4-5 katına çıkar.Neden?Satanın para kaybederim korkusu-satıcının stok isteği ,toptancının da döviz açığını kapatmasıdır.Biz buna piyasa tecrübesi deriz ve hiçbir kitapta yazmaz.Peki bu yazmayan açık nereden kapanacak?Bu bir anda Bankaların üstüne binecek ve özel sektörün borcu diye ortaya çıkacaktır.
*İkincisi sizin (Yani benim)öğrendiğim Para ile Türkiye de ki para anlayış ve yaklaşımı uymuyor. Örnek mi?;Doların bu günkü seviyesini birçok öğretim görevlisi yine birçok nedenlerle açıklaya bilir. Fakat bu birçok nedenler dolar yükselmeden de vardı neden bunu ön göremediler? Aynı eğitimi almış aynı kişiler bugün yorum yaparken aynı bilgiler daha önceden de vardı.O zaman ne değişti?İşte öngörülemeyen ülke deki para anlayışı!!!
*Üçüncüsü bizim piyasadaki eski esnaflık anlayışıdır. Bunlar yere çok sağlam basarlar,Görünüşte ne döviz nede enflasyonla ilgilenmezler.onlar sadece alır-kar koyar ve satar.
Bunlar için en önemli şey paranın dönmesi, üretimin devanı ve piyasada vadeye dayanabilmedir.
*Dördüncü en önemli konu ise Piyasa-Banka-ve Devlet arasındaki uyumsuzluk, açıklamalar ve en önemlisi de dördüncü aktör olan yurt dışı finans kurumlarının raporlarıdır.Daha rapor açıklanmadan %55 beklenti enflasyonu %25 Rapor enflasyonu%15 piyasa tedbir enflasyonu ve %50 i de bütün bunların domino etkisi.Bu her ne kadar kağıt üzerinde görünmese de biz buna psikolojik sınır deriz.Bazı ekonomistler ise gelecekteki bu durumu FİYATI ALDI derler.Örneği Dolar 1375 i test edip aşağı düştüğü zaman bu Doların psikolojik olarak o seviyede olacağını ve piyasaların ise onun %15 altını çoktan kabul ettiğini anlarız.Bunu söyleyenler hep matematiksel işlem yaptıkları için piyasadaki esnafın işlemi budur diye düşünürler.Ama hesap bir gecede değişir.
*Şimdi elinde 3-5 kuruş olan ne yapsın.?Türk usulü yatırım ise hemen bir daire al-kiraya verirsin-veya beklet sat olur.Örneği benim karşı dairem bundan 10 sene kadar önce 100.000 Dolar karşılığı Türk parasıydı.Yani 130.000. TL bu gün bu daireyi 300.000 TL ye alan adam satmaya çalışıyor.
_İyi para getirdi hocam.bunu 100 e aldım 300 e satıyorum.
-O zam kaç dolar ediyordu?
-100.000.USD.
_Tamam şimdi 300.00 TL kaç Dolar?
_!!!80.000 USD,
-Zarar ne kadar?20.000 USD
-20.000 USD yani 75..000 TL….. O kadar da değil…..
-Hesapla.100.000 USD doların vardı.Daire aldın.Daireyi 80.USD ye sattın zararın=20.000 USD.
Şimdi bunu TL olarak hesapla.
100.000 TL ye daire aldın-300.000 TL ye sattın Kazancın 200.000.TL doğrumu?
Tamam 100.000 USD ye bu gün yapacağın işi 300.000 TL ye yapabiliyor musun?.........
İşte esnaflığın sırrı burada.Esnaf yada iş adamı bu parayı kaybetmeyi göze alır. peki nerede kazanır?
-Sır eldeki malın ve değerin devirdaiminde dir.eğer mal alır onun zamlanmasını beklersen bu mal her yıl %8 kendinden yer,eğer %8 veya %10 ile hızlı devir yaptırırsan ozaman % 60 kar eder.yani senin daireye verdiğin 100.000 usd lik mal stoğunun değeri bugün en az 160.000.usd olması gerekirdi.yani tl bazında 800.000.tl.kısaca kazancın senin hesabına göre 3 kat olabilirdi.
Risk nedir-iyi bir mal bulmak-iyi devir yaptırmak ve %10 karla 1 ayda satmak-yanilemek.
*işte bu yüzden ben uzun zamandır ekonomiyle ilgili yazı yazmıyorum.Burada kimseye git şunu al demiyorum.Borsaya git demiyorum.Sadece bir hesap şekli ortaya koydum.İster arsa al-ister ev,,,,Haaa bir ev,bir ev daha,bir ev daha öylesi de var .Sonuç?
Şimdi bir başka yatırım boyutuna bakalım.Bazı yatırımlar yavaş yavaş oryaya çıkar aynen bir fabrikanın 2-3 yılda yapılması gibi.Bunun sonunda çıkacak ürün GERÇEK YATIRIMDIR.
Size bir örnek vereyim buna en güzel örnek GÜNEŞ enerjisidir.Bu ülke açısında da son derece önemlidir . Bir diğer yatırım ise rüzgar enerjisidir. Bu da ülke açısından çok önemlidir.Düşünün bir kere kaba bir hesapla;100.000 Doların yarısı petrole gidiyor.peki Bunun 25.000.Dolarını versek gerisi bize kalıyor.
Yine evlerin çatılarına konan güneş paneli kazancı aynı oranda kar sağlıyor-Okullar,hastaneler ve bunun gibi enerji yutan yerler.Şimdi de arabalar….
Birde bunu üretip fazlasını satmak var….Ayrıca temiz bir enerji.Ve servis alt yapı hep yatırım..
Bunları 10 yıllık olara hesapla karın zararın ortaya çıkar.
Şimdi sıkı durun.İşte bütün bu ekonomik hesaplar,para hesapları,Dolar,,banka hesapları üzerine devlet politikaları ve MEVZUAT HAZRETLERİ GELİR OTURUR…..
Güneş enerjisi tam da ;öyle kolay değil,Yapmak değil.Taşımak değil.Mühendislik hiç değil.İZİN!!
Suudi Arabistan güneş enerjisi tarlalarına dönmüş-Rüzgar enerjisi tarlalarına dönmüş.Neden mi?Petrol ucuz para etmiyor.Gider fazla .En iyisi mi kendi masraflarımı kısayım diyor.
İsveç kuzey denizini rüzgar türbinleriyle doldurmuş.
Japonya da bütün evlerin çatısı güneş paneli.
Biz neyi bekliyoruz?Devlet Elektrikten vergi alacak diye santral,doğal gaz,kömür ve petrolden üretilen enerjiyi kullanalım diye mi zorluyor?
Geçenlerde bir öğrencimin babasıyla deniz kenarında oturduk konuşuyoruz.
-Emre nasıl?
-Hocam beni bitirdi.
-Yine ne oldu?Ağlamaya başladın.Bu çocuk takdir aldı ağladın.Ödül aldı ağladın.1.geldi ağladın.
-Hocam bir tutturmuş Bor dan güneş pili yapacağım,sade o değil 3-4 tane arkadaşı da aynı.Başlarında birde hocaları var. Hepsi aynı kafa.Okul bitti rahat ederiz dedik ,nerde.
-Evlenmiyor mu?
-Bir kız arkadaşı var o da onun gibi.Bu gençlerin al birini vur ötekine.İkisi de çalışıyor maaşları hiç ortada yok yine bizi soyuyorlar.
-Hocaları yardım etmiyor mu?
-O da aynı.Zaten ben parayı hocaya gönderdim.
-Hem oğlana kızıyorsun,hem parayı hocaya gönderiyorsun bu nasıl iş?
-Laf aramızda hanım bunun yarısını biliyor.ASLINDA BENDE DESTEKLİYORUM.SONUCU MERAK EDİYORUM. İNŞALLAH BAŞARIRLAR-ALLH KOLAYLIK VERSİN HA GAYRET EMRE.CEKETİ SATTIK OKUTTUK PANTOLONU STAR BU İŞİ SONUÇLANDIRIRIZ.
-ALLAH YARDIMCISI OLSUM.
FİKRET ŞİPAL
